Niepewność geopolityczna, wojna hybrydowa, konflikty za naszą wschodnią granicą i rosnące ryzyko katastrof naturalnych sprawiają, że przygotowanie się na sytuacje kryzysowe jest jednym z najważniejszych wyzwań współczesnego świata. W obliczu tak licznych zagrożeń nie możemy polegać wyłącznie na służbach ratunkowych – każdy z nas powinien wiedzieć, jak zabezpieczyć siebie i swoich bliskich w razie kryzysu.

Przygotowanie wymaga zarówno odpowiedniego planu działania, jak i wyposażenia, które umożliwi przetrwanie w sytuacji braku podstawowych dóbr, takich jak woda, żywność czy energia elektryczna. Wiedza o tym, co należy zrobić w przypadku długotrwałego kryzysu, może uratować życie.

---

Jak przygotować się do przetrwania w domu?

Jeśli sytuacja kryzysowa pozwala na pozostanie w domu, kluczowe jest wcześniejsze zgromadzenie zapasów, które umożliwią przetrwanie przez minimum 7-14 dni, a najlepiej dłużej. Taki plan obejmuje nie tylko żywność i wodę, ale także inne elementy, które pomogą zachować bezpieczeństwo i komfort w trudnych warunkach.

1. Zapasy żywności i wody:
Jedzenie i woda są podstawą przetrwania. Warto postawić na produkty o długim terminie przydatności do spożycia, łatwe do przechowywania i przygotowania:

• Konserwy mięsne, rybne i warzywne.
• Suchary, makarony, ryż, kasze.
• Batony energetyczne, orzechy, suszone owoce.
• Miód i dżemy jako źródła energii.
• Minimum 4 litry wody na osobę na dzień – 2 litry do picia i 2 litry na potrzeby higieniczne i gotowanie.

Dodatkowo warto zaopatrzyć się w filtry do wody (np. LifeStraw) lub tabletki do jej uzdatniania, co pozwoli korzystać z alternatywnych źródeł wody w razie przerw w dostawach.

2. Energia i oświetlenie:
W przypadku braku prądu niezastąpione będą:

• Latarki LED i lampy na baterie.
• Świece i zapasy zapałek lub zapalniczek.
• Powerbanki o dużej pojemności do ładowania urządzeń mobilnych.
• Jeśli to możliwe, generator prądu i zapas paliwa.

3. Środki higieny i zdrowie:
Dbanie o higienę jest kluczowe, aby zapobiec chorobom, szczególnie w sytuacji kryzysowej. Przygotuj:

• Mydło, środki do dezynfekcji rąk, chusteczki nawilżane.
• Podstawowe leki, w tym środki przeciwbólowe, opatrunki i środki przeciwko biegunce.
• Maseczki ochronne i rękawiczki.

4. Środki komunikacji i informacje:
Kiedy nie ma dostępu do internetu czy sieci komórkowej, informacje mogą być kluczowe dla przetrwania. Warto mieć:

• Radio tranzystorowe na baterie lub z dynamo, które pozwoli odbierać komunikaty od służb ratunkowych.
• Zapas baterii lub ładowarki solarne.

5. Inne przydatne wyposażenie:

• Folie NRC do zachowania ciepła.
• Nóż wielofunkcyjny i linka paracord.
• Kompas i papierowe mapy okolicy.

Miej zatankowany samochód i przygotowany zapas paliwa w dodatkowym kanistrze. W trakcie ewakuacji unikaj dużych arterii komunikacyjnych, nie tylko ty będziesz uciekał i pewnie spowoduje to zakorkowanie głównych dróg. Szukaj szlaków alternatywnych. Nie licz na GPS i nawigację. Miej mapę, naucz się z niej korzystać, znaj swoją okolicę na tyle, abyś mógł poruszać się po niej bez mapy i nawigacji.

---

Plecak ucieczkowy – dlaczego warto go mieć?

Plecak ucieczkowy to niezbędne wyposażenie w sytuacji, gdy konieczna jest szybka ewakuacja. Jego celem jest umożliwienie przetrwania przez pierwsze 72 godziny, zanim dotrzesz do bezpiecznego miejsca lub otrzymasz pomoc. Czasem decyzja o opuszczeniu domu musi zostać podjęta błyskawicznie – pożar, zalanie czy inne nagłe zagrożenie nie pozostawiają miejsca na zastanowienie. Dlatego plecak ucieczkowy powinien być zawsze gotowy i zawierać tylko najważniejsze rzeczy.

Taki plecak powinien być kompaktowy, lekki i wygodny w noszeniu, a jego zawartość dobrze przemyślana. Oprócz dokumentów, pieniędzy i żywności, nie może zabraknąć w nim podstawowego sprzętu, jak latarka, nóż wielofunkcyjny czy apteczka. Woda i środki jej uzdatniania to absolutna podstawa – nawet na krótki czas ewakuacji.

Plecak ucieczkowy daje nie tylko praktyczne zabezpieczenie, ale również psychiczny komfort, że w razie kryzysu jesteś przygotowany i gotowy działać.

Co spakować?

Dokumenty i pieniądze:

• Kopie dokumentów tożsamości (dowód, paszport, prawo jazdy).
• Gotówka w małych nominałach i karta płatnicza.

Żywność i woda:

• Batony energetyczne, liofilizaty, suchary wojskowe, wojskowe racje żywnościowe, konserwy.
• Minimum 3 litry wody (1 litr na dzień).
• Butelka z filtrem do wody (np. Lifestraw).

Oświetlenie:

• Latarka czołowa + zapasowe baterie.
• Świece lub chemiczne źródła światła.

Medycyna i higiena:

• Apteczka pierwszej pomocy (plastry, bandaże, środek do dezynfekcji, leki przeciwbólowe).
• Maseczki ochronne, chusteczki nawilżane, mydło w płynie.

Ubranie:

• Ciepła odzież, bielizna termoaktywna, skarpety.
• Peleryna przeciwdeszczowa.

Sprzęt techniczny:

• Radio tranzystorowe na baterie lub dynamo do odbioru komunikatów.
• Powerbank o dużej pojemności.
• Zapałki sztormowe, zapalniczka, krzesiwo.
• Nóż wielofunkcyjny (np. multitool).
• Linka paracord (min. 10 m).

Narzędzia i dodatkowe wyposażenie:

• Folia NRC (ratunkowa).
• Mapa terenu + kompas.
• Notatnik i długopis.

To niezbędne minimum. Pamiętaj, że plecak nie może być zbyt ciężki, aby nie utrudniał ci ewakuacji. Znajdź złoty środek.

---

Jak się zachować w sytuacji kryzysowej?

W sytuacji kryzysowej najważniejsze jest zachowanie spokoju i opanowania. Panika może prowadzić do błędnych decyzji, które mogą zagrozić bezpieczeństwu Twojemu i bliskich. Warto działać według prostych zasad:

1. Ocena sytuacji: Przeanalizuj otoczenie i określ, czy lepiej pozostać w domu, czy się ewakuować.
2. Stosuj się do zaleceń służb: Słuchaj komunikatów w radiu i postępuj zgodnie z wytycznymi.
3. Dbaj o zdrowie: Unikaj ryzyka, zabezpiecz zapasy i dbaj o higienę.
4. Pomagaj, ale rozsądnie: Współpracuj z sąsiadami, ale nie narażaj siebie na niepotrzebne ryzyko.

---

Przygotowanie to klucz do przetrwania

Dobre przygotowanie na sytuacje kryzysowe to nie tylko zapasy i sprzęt, ale również świadomość, jak postępować w obliczu zagrożenia. To inwestycja w bezpieczeństwo swoje, swojej rodziny i społeczności, w której żyjemy. Planowanie działań na wypadek kryzysu pozwala uniknąć chaosu, paniki i błędnych decyzji, które w ekstremalnych warunkach mogą mieć dramatyczne konsekwencje.

Pamiętajmy, że przygotowanie to nie wyraz pesymizmu, ale odpowiedzialności. Bycie gotowym na sytuacje kryzysowe oznacza także zdolność do niesienia pomocy innym. Umiejętności zdobyte podczas przygotowań – od zarządzania zapasami, przez udzielanie pierwszej pomocy, aż po radzenie sobie w trudnych warunkach – mogą okazać się bezcenne nie tylko dla nas, ale także dla naszych bliskich i sąsiadów.

Niepewne czasy, w których żyjemy, wymagają od nas proaktywnego podejścia. Konflikty zbrojne, zmiany klimatyczne, ataki hybrydowe czy przerwy w dostawach energii i wody mogą dotknąć każdego z nas w najmniej spodziewanym momencie. Nie możemy ich przewidzieć, ale możemy się na nie przygotować. Działajmy już dziś – skompletujmy plecak ucieczkowy, zabezpieczmy zapasy w domu, opracujmy plan ewakuacji i zdobądźmy wiedzę, która może uratować życie.

Przygotowanie na sytuacje kryzysowe nie wymaga dużych nakładów finansowych ani czasu, ale może dać nam to, co najcenniejsze – poczucie bezpieczeństwa i kontrolę w trudnych chwilach. Zadbajmy o to, aby każdy członek naszej rodziny wiedział, co robić w razie zagrożenia, gdzie się spotkać i jak się komunikować.

Nasze działania dziś mogą zadecydować o naszym przetrwaniu jutro. Przygotujmy się, bo jak mówi stare przysłowie: „Lepiej być przygotowanym i nie potrzebować, niż potrzebować i nie być przygotowanym.” W trudnych czasach kluczowe są nie tylko zasoby materialne, ale także wiedza, świadomość i gotowość do działania. To one stanowią prawdziwy fundament przetrwania.